Google Bard'a (Yapay Zeka) sordum ve aşağıdaki cevabı aldım...
Zorunlu karşılık oranı, mevduat bankalarının Merkez Bankası'na tutmak zorunda oldukları mevduatların oranını ifade eder. Zorunlu karşılık oranı azalırsa, mevduat bankalarının serbest rezervleri artar. Serbest rezervler, bankaların kredi verebilecekleri veya faiz ödeyebilecekleri para miktarını temsil eder. Bu nedenle, zorunlu karşılık oranı azalırsa, bankalar daha fazla kredi verebilir ve faiz oranlarını düşürebilir.
Para çarpanı, bir birim para tabanının ne kadar kaydi paraya dönüştürülebileceğini gösteren bir kavramdır. Zorunlu karşılık oranı azalırsa, para çarpanı artar. Bunun nedeni, bankaların serbest rezervlerinin artması ve bu nedenle daha fazla kredi verebilecek olmalarıdır.
Sonuç olarak, zorunlu karşılık oranı azalırsa, para çarpanı artar ve para arzı genişler. Bu durum, faiz oranlarını düşürür ve kredi talebini artırır. Bu da ekonomik büyümeyi teşvik edebilir.
Zorunlu karşılık oranı, merkez bankaları tarafından para politikası aracı olarak kullanılabilir. Merkez bankaları, zorunlu karşılık oranını yükselterek veya düşürerek para arzını kontrol edebilirler. Zorunlu karşılık oranındaki bir artış, para arzını azaltır ve faiz oranlarını yükseltir. Zorunlu karşılık oranındaki bir düşüş ise para arzını artırır ve faiz oranlarını düşürür.
Örneğin, bir ekonomide zorunlu karşılık oranı %10 ise ve para tabanı 100 milyar TL ise, para çarpanı 10 olacaktır. Bu durumda, ekonomideki kaydi para miktarı 1.000 milyar TL olacaktır. Zorunlu karşılık oranı %5'e düşürülürse, para çarpanı 20 olacaktır. Bu durumda, ekonomideki kaydi para miktarı 2.000 milyar TL olacaktır.
Zorunlu karşılık oranındaki bir değişiklik, ekonomi üzerinde çeşitli etkiler yaratabilir. Bu etkiler, ekonominin durumuna ve merkez bankasının politika hedeflerine bağlı olarak değişebilir.
