Ud Seçimi
Piyasada oldukça fazla miktarda gördüğümüz kaliteli Ud'lara nisbeten sayıları oldukça fazla olan ucuz Ud'ların satılmakta olmasıdır. Ekonomik açıdan ilk bakıldığında ücretler cazip ve makul gelebilir. Ancak, bu saza gönül vermiş kişiler için bu tip Ud'lara sahip olmak, kanaatimizce ud öğreniminin başlamadan bitmesi anlamına gelir. Bu tip Ud'lar tel yüksekliği kabul edilebilir ölçüler dışında, sıradan ve kalitesiz malzemeden imal edilmiş, tını olarak ud sesine hiç benzemeyen, çabucak deforme olan kısacası sıradan ve kalitesiz Ud'lardır. Bu sebeple böyle bir saz ile ud öğrenmek kesinlikle hatalı olur. "- Önce bir ucuz Ud'la başlayayım, daha sonra kaliteli bir ud satın alırım." mantığı yaygın bir kanaat olmasına rağmen bu güne değil edinilen tecrübelerden bu mantık ile hareket edenlerin ud'a devam etmedikleri hatta saz icrâcılığından soğudukları görülmektedir.
Kaliteli ud’u anlamamıza yardımcı olabilecek bazı özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz.
İşçilik özeni
Kaliteli ud’un sahip olması gereken ve dış görünüşünden anlaşılabilecek birinci vasıf, işçilik özenidir, İşçilikteki özensizlik, başarılması en kolay olanın bile es geçildiğinin göstergesidir.
Ud’un dış görünüşü ilk algıladığımız özelliğidir; ama işçilik özeninin yansıması da olsa, bu özellik, onun enstrüman olarak yüksek niteliklere sahip olduğunun garantisi değildir.
akustik özellikleri
1- Tını (doğrusu "tın" olmalıdır)
2- Uzama (sustain)
3- Denge (ir telden diğerine geçilirken başka bir saza geçilmişçesine tın farkı olmamalıdır)
4- Rezonans dengesi
Bu saydığımız “akustik özellikleri” fark edebilmek, iyi ve kötü sazı mukayese edebilmek için, sazın icrasında biraz ustalaşmış olmak gerekir. Ya da ud satın alma sırasında bu niteliklere sahip olduğunu düşündüğümüz bir kişinin de yanınızda bulunması iyi olacaktır.
Ergonomik Özellikleri
1- Sazın rahat kavranabilir olması. Ud’un kucaktan kaymadan dengede durabilmesine imkan sağlayan, iyi tasarlanmış “form kesiti” ne sahip olması gerekir. “Form Kesiti”, udun formunun tel doğrultusuna dik olan kesitidir.
2- Sap formu ve sap ölçüleri.
3- tellerin tuş’a olan uzaklığı (usta icracılar bu uzaklığın, sap-tekne birleşim hizasında maksimum 1,7 mm civarında olmasını tercih ederler)
